Narsalar Interneti (inglicha IoT- internet of things) Internet orqali boshqa qurilmalar va tizimlar bilan ma'lumotlarni ulash va almashish uchun sensorlar, dasturiy ta'minot va boshqa texnologiyalar bilan o'rnatilgan jismoniy ob'ektlar tarmog'ini - "narsalar" ni tavsiflaydi. Ushbu qurilmalar oddiy uy-ro'zg'or buyumlaridan tortib, murakkab sanoat asboblarigacha. Bugungi kunda 10 milliarddan ortiq qurilmalar IoT texnologiyasiga ulangan bo'lsa ekspertlar bu raqam 2025 yilga kelib 22 milliardga yetishini kutmoqda.
Narsalar interneti (IoT) tez rivojlanayotgan texnologiya bo‘lib, atrofimizdagi dunyo bilan o‘zaro munosabatimizni tez o‘zgartiradi. Bu dasturiy ta'minot bilan o'rnatilgan va internetga ulangan, ma'lumotlarni to'plash va almashish imkonini beruvchi jismoniy ob'ektlar tarmog'i, masalan, sensorlar, mashinalar va boshqa qurilmalar. Keyinchalik bu ma'lumotlar jarayonlar samaradorligini oshirish, yangi mahsulot va xizmatlarni yaratish va atrof-muhit haqida qimmatli tushunchalarni taqdim etish uchun ishlatilishi mumkin.
IoT dan qaysi sohalar foyda olishi mumkin?
IoT potentsiali juda katta, aqlli uylar va shaharlardan tortib sanoatni avtomatlashtirish va sog'liqni saqlashgacha bo'lgan ilovalar. Misol uchun, aqlli uy energiya sarfini kuzatish, tajovuzkorlarni aniqlash va asboblarni boshqarish uchun ishlatilishi mumkin bo'lgan sensorlar va ulangan qurilmalar bilan jihozlanishi mumkin. Sanoat sharoitida IoT-ni qo'llab-quvvatlaydigan mashinalar jarayonlarni avtomatlashtirish, ishlab chiqarishni kuzatish va xavfsizlikni yaxshilash uchun ishlatilishi mumkin. Sog'liqni saqlash sohasida IoT-ni qo'llab-quvvatlaydigan qurilmalar bemorlarning hayotiy belgilarini kuzatish va shifokorlarga real vaqtda fikr-mulohazalarni taqdim etish uchun ishlatilishi mumkin.
Qaysi texnologiyalar IoTni yaratishga imkon berdi?
IoT ning o'sishiga sensorlar va boshqa ulangan qurilmalarning narxining pasayishi, yuqori ma'lumotlar tezligi va ko'proq qurilmalarni qo'llab-quvvatlaydigan 5G tarmoqlarining paydo bo'lishi va kuchli tahlil vositalarining mavjudligi kabi bir qator omillar sabab bo'ladi.
IoT kamchiliklari:
Imkoniyatiga qaramay, IoT o'zining kamchiliklaridan holi emas. Xavfsizlik muhim masala, chunki ulangan qurilmalar xakerlar va zararli dasturlardan himoyasiz bo'lishi mumkin. Maxfiylik ham muammo hisoblanadi, chunki IoT qurilmalari tomonidan to'plangan ma'lumotlardan shaxslarning faoliyati va xatti-harakatlarini kuzatish uchun foydalanish mumkin. Bundan tashqari, IoT qurilmalarining ishonchliligi haqida xavotirlar mavjud, chunki ular noto'g'ri ishlashi yoki ishdan chiqishi mumkin.
Ushbu qiyinchiliklarga qaramay, IoT hayotimizning ajralmas bir qismi bo'lib qoladi va bizning yashash, ishlash va turmush tarzimizni o'zgartirishda davom etadi. Texnologiya rivojlangan sari, bu bizga dunyo muammolariga yanada samarali va barqaror echimlarni yaratishga imkon beradi.
IoT bo'yicha qiziqarli statistikalar:
- IoT sanoati 2024 yilga kelib 1 trillion dollardan oshadi .
- 2027 yilga kelib IoT ishlab chiqarish daromadi ikki baravar oshishi kutilmoqda.
- Sog'liqni saqlash va ijtimoiy yordam sohasida IoT daromadi 2030 yilga borib 23,4 milliard dollarga etadi .
- 2030 yilga kelib elektr va gaz IoT daromadi 35 milliard dollardan oshadi .
- Qishloq xo'jaligining IoT dronlari bozori 2030 yilga borib 1,75 milliard dollarga etadi
- IoT iste'molchilar segmenti 2024 yilga kelib barcha IoT daromadlarining 27 foizini tashkil qiladi .
- AQShda uy xo'jaliklarining 57 foizi 2025 yilga kelib aqlli uy qurilmalariga ega bo'ladi.
