Java dasturlash tilida identifikatsiya uchun ishlatiladigan belgili nomlar identifikatorlar deyiladi. Ular sinf nomi, o’zgaruvchi nomi, metod nomi, papka nomi, o’zgarmas nomi bo’lishi mumkin. Biroq Java dasturlash tilida identifikatsiya sifatida ishlatib bo’lmaydigan so’zlar bor.
Har bir identifikatsiya ularni e’lon qilishdan oldin e’tibor berish kerak bo’lgan tartiblar bor. Keling oddiy misolni ko’rib chiqamiz:
public class HelloJava {
public static void main(String[] args) {
System.out.println("Hello JavaTpoint");
}
}
Yuqoridagi misol uchun, bizda quyidagi Java identifikatorlari mavjud:
- HelloJava (Sinf nomi)
- main (asosiy metod nomi)
- String (satr sinfi nomi)
- args (String o’zgaruvchilari nomi)
- System (sinf nomi)
- out (o’zgaruvchi nomi)
- println (metod nomi)
Java identifikatorlari uchun qoidalar.
Java dasturlash tilida identifikatorlar uchun bir nechta qoida va cheklovlar mavjud. Agar identifikatorlar to’g’ri nomlanmasa, kompilyatsiya xatoligi kelib chiqishi mumkin. Quyidagi qoida va cheklovlarga e’tibor bering:
- Identifikator nomi katta-kichik ingliz tili harflari (A-Z, a-z), raqamlar (0-9), tag-chiziq (_), dollar belgisi ($) dan iborat bo’lishi mumkin. Masalan: “#uzbekdevs” identifikator bo’lolmaydi, chunki unda taqiqlangan (#) belgi mavjud.
- Identifikatorda bo’sh belgi (space) bo’lishi mumkin emas. Ya’ni “uzbek devs” identifikator bo’lolmaydi.
- Identifikator raqam bilan boshlanmaydi, ya’ni “123uzbekdevs” kabi identifikator mavjud emas.
- Identifikator uzunligi 4-15 belgi oralig’ida bo’lishi tavsiya etiladi. Garchi, uzunlikda chegara bo’lmasa ham, standardga amal qilish afzal.
- Identifikator sifatida Java kalit so’zlaridan foydalanib bo’lmaydi, masalan int, double, class kabi so’zlardan.
- Shuningdek, identifikator sifatida biror so’rov tilining kalit so’zlaridan ham foydalanib bo’lmaydi. Masalan, SELECT, DELETE, COUNT.
Java (reserved) kalit so’zlari
Java dasturlash tilida kalit so’zlar – bu oldindan band qilingan va biror vazifani yoki ma’noni anglatadigan so’zlar hisoblanadi. Bu so’zlar identifikator sifatida ya’ni biror sinf, o’zgaruvchi yoki metod nomi sifatida ishlatilmaydi. Quyidagi Java kalit so’zlari keltirib o’tilgan.
Identifikatorlarni nomlashda standartlarga amal qilish tavsiya etiladi. Biroq bu standartlar qoidalarga xilof emas, shunchaki tavsiya. Java dasturlash tili identifikatorlari uchun ko’plab standartlar mavjud va bular Oracle, Netscape kabi katta kompaniyalar tomonidan tavsiya qilinadi. Agar standartlarga amal qilinmasa, kod o’qish va tushunish uchun qiyin, shuningdek xatolikka moyil bo’ladi.