O‘zgaruvchi – dastur obyekti bo‘lib, xotiradagi bir nechta yacheykalarni egallaydi va berilganlarni saqlash uchun xizmat qiladi. O‘zgaruvchi nomga, o‘lchamga va boshqa atributlarga – ko‘rinish sohasi, amal qilish vaqti va boshqa xususiyatlarga ega bo‘ladi. O‘zgaruvchilarni ishlatish uchun ular e’lon qilinishi kerak. E’lon natijasida o‘zgaruvchi xotiradan qandaydir soha zahiralanadi, soha o‘lchami esa o‘zgaruvchining aniq turiga bog‘liq bo‘ladi. Shuni aytib o‘tish kerakki, bitta tur uchun turli platformalarda turlicha joy ajratilishi mumkin.
O‘zgaruvchi e’loni uning turini aniqlovchi kalit so‘zi bilan boshlanadi va s=a;(const a) belgisi orqali boshlang‘ich qiymat beriladi (shart emas). Bitta kalit so‘z bilan bir nechta o‘zgaruvchilarni e’lon qilish mumkin. Buning uchun o‘zgaruvchilar bir – biridan ‘,’ belgisi bilan ajratiladi. E’lonlar ‘;’ belgisi bilan tugaydi. O‘zgaruvchi nomi 255 belgidan oshmasligi kerak.
o`zgaruvchi tipi o`zgaruvchi1 nomi, o`zgaruvchi2 nomi, …, o`zgaruvchiN nomi; o`zgaruvchi tipi o`zgaruvchi nomi=qiymati;
o`zgaruvchi tipi o`zgaruvchi1 nomi=qiymati, o`zgaruvchi2 nomi=qiymati, …, o`zgaruvchiN nomi=qiymati;
O`zgaruvchilarga qiymat o`zlashtirish
Yangi o`garuvchi hosil qilish uchun avval uning tipini aniqash kerak yoki avvaldan mavjud tiplardan foydalanish kerak. O`zgaruvchini ishlatishdan oldin unga nom berish va uning tipini ko`rsatish lozim. Uni e`lon qilish vaqtida unga qiymat o`zlashtirish, yoki dastur bajarilishi davomida qiymat o`zlashtirish mumkun. Qiymat o`zlashtirish uchun “=” operatoridan foydalaniladi:
namespace UzbekDevs
{
internal class Program
{
static void Main(string[] args)
{
int myInt = 10; // e`lon qilish vaqtida qiymat o`zlashtirish
Console.WriteLine("e'lon qilish vaqtida qiymat o'zlashtirilgandan keyin myint: {0}", myInt);
myInt = 5; //dastur ishlash davomida qimat o`lashtirish
Console.WriteLine("myInt ga qiymat o'zlashtirilgandan keyin: {0}",myInt);
Console.ReadKey();
}
}
}
Dastur ishining natijasi quyidagicha:
- e'lon qilish vaqtida qiymat o'zlashtirilgandan keyin: 10
- myInt ga qiymat o'zlashtirilgandan keyin: 5
- Har bir o`garuvchining qiymatini ishlatishdan oldin unga qiymat o`zlashtirish kerak. M:
namespace UzbekDevs
{
internal class Program
{
static void Main(string[] args)
{
int myInt ; // faqat e'lon qilish
Console.WriteLine("e'lon qilingandan keyin myint: {0}", myInt);
myInt = 5; //dastur ishlash davomida qimat o`lashtirish
Console.WriteLine("myInt ga qiymat o'zlashtirilgandan keyin: {0}",myInt);
Console.ReadKey();
}
}
}
Bu vaqtda kompilyator xatolik haqida xabar beradi.
