O'zgaruvchilar dasturda manipulyatsiya qilinadigan va havola qilinadigan ma'lumotlarni saqlash uchun ishlatiladi. Bu asosan ma'lumotlarni saqlash va yorliqlash birligi bo'lib, dasturni o'qish oson va tushunarli bo'lishi uchun ko'rsatuvchi taxallusni kutadi. Boshqacha qilib aytganda, o'zgaruvchilar ma'lumot to'plash uchun konteynerdir, deb aytishimiz mumkin. Kotlinda barcha o'zgaruvchilar e'lon qilinishi kerak. Biroq, agar biron bir o'zgaruvchi e'lon qilinmasa, u sintaksis xatosi bo'lib chiqadi. Shuningdek, o'zgaruvchining deklaratsiyasi biz o'zgaruvchida saqlashga ruxsat beradigan ma'lumotlar turini aniqlaydi. Kotlinda o'zgaruvchilar val va var kalit so'zlari yordamida aniqlanishi mumkin. Kotlinda o'zgaruvchilarni e'lon qilish sintaksisi:

var sayt= "Uzbekdevs"
val raqam = 3

Bu yerda biz mahalliy o'zgaruvchining saytini e'lon qildik, uning qiymati "Uzbekdevs" va turi string va qiymati 3 va turi int bo'lgan boshqa mahalliy o'zgaruvchi raqam, chunki bu yerda literal 3 ga teng. Mahalliy o'zgaruvchilar odatda e'lon qilinadi va bir vaqtning o'zida ishga tushiriladi. Kotlin o'zgaruvchisini ishga tushirishda ham ma'lum operatsiyalarni bajarishimiz mumkin. Biz bir xil ma'lumotlar turidagi o'zgaruvchi ustida operatsiyani bajarishimiz mumkin, chunki bu yerda raqam int ma'lumotlar turiga, sayt esa string ma'lumotlar turiga tegishli. Shunday qilib, u xatoni ko'rsatadi. Kotlinda o'zgaruvchilarni qanday aniqlashingiz mumkin bo'lgan yana bir texnika.

val sayt : String = "Uzbekdevs"
val raqam : Int = 100

Val:

Val o'zgarmas o'zgaruvchiga o'xshaydi va siz uning qiymatini keyinchalik dasturda o'zgartira olmaysiz, uni bitta dasturda bir necha marta belgilash mumkin emas va ma'lum bir dasturda faqat bir marta foydalanish mumkin. Shuning uchun u o'zgarmas o'zgaruvchi sifatida tanilgan.

Kotlindagi o'zgarmas o'zgaruvchilarning Kotlin dasturi misoli:

fun main(args: Array<String>) {
   val son1 = 10
   val son2 = 20
   print(son1 + son2) 
}

O'zgarmas - bu o'zgarmas hisoblanadi. Kotlin dasturlash tilida o'zgarmaslarni e'lon qilish uchun  val ko'makchi so'zidan foydalanib ( Ushbu o'zgaruvchini o'zgarmas deb e'lon qilamiz). O'zgarmas faqat qiymatini (olish) o'qish mumkin.

• int - 123 yoki -123 kabi butun sonlarni (butun sonlar) saqlaydi.
• double- 19.99 yoki -19.99 kabi o'nli raqamlar raqamlarini saqlaydi.
• char- "a" yoki "B" kabi bitta belgilarni saqlaydi. Char qiymatlari bitta tirnoq bilan o'ralgan.
• string- "Salom yosh dasturchi, Uzbekdevs saytiga xush kelibsiz!" kabi matnlarni saqlaydi. Qator qiymatlari ikki tirnoq bilan o'ralgan.
• bool-qiymatlarni ikki holat bilan saqlaydi: haqiqiy yoki noto'g'ri, true yoki false ( 1 yoki 0).

O'zgaruvchi qisqa nomga ega bo'lishi mumkin (masalan, x va y) yoki ko'proq tavsiflovchi nom (yosh, son, master va h.k). Kotlin o'zgaruvchilar uchun qoidalar:

• O'zgaruvchilar nomi raqam bilan boshlanmaydi!
• O'zgaruvchi [a-Z] harf bilan boshlanib raqamlar ham aralashtirsa bo'ladi. ( _ali123, son90 va h.k)
• O'zgarvchi nomida katta va kichik harflar ahamiyatga ega bo'lib misol uchun Aka va aka ikki xil o'zgaruvchi nomi hisoblanadi! (Aka, aka, AkA, aKa)

Misol: Bizga son nomli o'zgaruvchi nomi butun tipga tegishli va qiymati 15 ga teng. ushbu o'zgaruvchini ekranga chiqaring.

fun main(args: Array<String>) {
    val son: Int = 15
    println(son)
}

Esdan chiqarmang. O'zgaruvchiga yangi qiymat kiritsangiz yoki tayinlasangiz oldingi mavjud o'zgaruvchi qiymati yo'qoladi. Quyidagi misolda ko'ring.

fun main(args: Array<String>) {
    var x: Int=15 // Natija: 15
    x=30 
    println(x)
}

Natija olmoqchi bo'lib kompilyatsiya qilsak, bunaqa holatni kuzatamiz:

O'zgarmas boshqa turlari.

fun main(args: Array<String>) {
   val myNum: Int = 5              // Butun qiymatli o'zgaruvchi
   val myFloatNum: Double = 5.99   // o'nli kasrli sonlar uchun
   val myLetter: Char = 'D';         // Char tipga tegishli ya'ni bitta belgi
   val myText: String= "Uzbekdevs saytiga xush kelibsiz!";     // Satr saqlaydi
   val myBoolean: Bool = true;       // Boolean tipi bunda rost yoki yolg'on (true va  false)
}

Bir nechta o'zgarmasni e'lon qilish.

Bir xil turdagi bir nechta o'zgaruvchini e'lon qilish uchun ro'yhat shakllantiriladi:

fun main(args: Array<String>) {
    val x: Int = 10
    val y: Int = 25
    val z = x + y
    println(" $x + $y ning yigindisi  $z ga teng")
}

Natija butun qiymatdagi berilgan x, y lar yig'indisini hisoblaydi.

10 + 25 ning yigindisi 35 ga teng

Eslatma : Kotlinda o'zgarmas o'zgaruvchilar o'zgaruvchan o'zgaruvchilardan afzalroqdir.